Giải quyết tranh chấp thừa kế

15 Tháng ba, 2025 9 Views

Mục lục

Tranh chấp thừa kế là một vấn đề pháp lý phức tạp phát sinh khi có sự bất đồng giữa các bên liên quan về quyền lợi thừa kế tài sản của người đã khuất. Những tranh chấp này có thể liên quan đến việc xác định di chúc, sự hợp pháp của di sản, hoặc quyền lợi của các người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật. Giải quyết tranh chấp di sản thừa kế là một vấn đề pháp lý khá phức tạp và nhạy cảm, bởi vì các bên liên quan thường có mối quan hệ gia đình, huyết thống. Sau đây là một số kiến thức pháp lý liên quan đến việc giải quyết các tranh chấp phát sinh:

Di sản trong tranh chấp thừa kế là gì?

Khái niệm di sản thừa kế chưa được quy định cụ thể trong bất kỳ văn bản pháp luật nào, mà chủ yếu được đề cập thông qua việc liệt kê các loại tài sản thuộc di sản. Cụ thể, căn cứ theo Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định về di sản thừa kế như sau:

“Điều 612. Di sản

Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.”

Như vậy, di sản thừa kế có thể là vật, tiền, tài sản gồm bất động sản, động sản (nhà, đất, công trình gắn liền với đất…), giấy tờ có giá. Một số tài sản thường gặp, có thể kể đến như: Tiền, vàng, đá quý, đồ trang sức khác; nhà ở, đất ở hình thành do mua bán, tặng cho, thừa kế… nhà ở hình thành trong tương lai; cổ phần, chứng khoán và các tài sản khác theo quy định của pháp luật.

Ai có quyền khởi kiện tranh chấp thừa kế?

Theo pháp luật Việt Nam, thừa kế được chia thành hai hình thức chủ yếu: thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Những người được chỉ định trong di chúc để thừa kế tài sản gọi là người thừa kế theo di chúc. Trong trường hợp không có di chúc hoặc di chúc không đúng quy định, thừa kế theo pháp luật sẽ được áp dụng, và quy định của pháp luật sẽ xác định cách phân chia di sản cho các người thừa kế.

Tại khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định quyền thừa kế theo từng hàng thừa kế, cụ thể như sau:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”

Theo đó, những người thuộc ba hàng thừa kế đã đề cập trên có quyền khởi kiện tranh chấp về phân chia di sản thừa kế.

Bài viết liên quan:

Giải quyết tranh chấp thừa kế Thành phố Hồ Chí Minh

Khai nhận di sản thừa kế như thế nào?

Tư vấn thủ tục nhận thừa kế

Thủ tục khởi kiện yêu cầu giải quyết tranh chấp thừa kế không có di chúc

Trình tự thực hiện	Nội dung cụ thể	Căn cứ quy định
Bước 1: Xác định thẩm quyền Tòa án	Cần xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp thừa kế như sau: – Đối với tranh chấp thừa kế mà tài sản là động sản thì thẩm quyền giải quyết thuộc về tòa án có thẩm quyền tại nơi cư trú, làm việc của bị đơn. – Đối với tranh chấp thừa kế mà tài sản tranh chấp là bất động sản (nhà ở, đất,…) thì thẩm quyền giải quyết thuộc về toà án có thẩm quyền tại nơi có bất động sản.	Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện	– Đơn khởi kiện (mẫu số 23-DS ban hành tại Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP) – Căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân. – Tài liệu, chứng cứ chứng minh yêu cầu khởi kiện và các giấy tờ liên quan đến vụ án như: Giấy chứng tử của người để lại di sản, bản kê khai các di sản, di chúc (nếu có), giấy tờ về nhà đất, giấy tờ chứng minh mối quan hệ giữa người để lại di sản với người thừa kế,…	Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015
Bước 3: Nộp đơn và Tòa án thụ lý	– Người khởi kiện nộp đơn đến Tòa án bằng một trong những hình thức sau: + Nộp trực tiếp tại Tòa. + Gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính (gửi qua bưu điện). + Gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có). * Tòa án tiếp nhận và thụ lý: Khi nhận được đơn khởi kiện, Tòa án cấp giấy xác nhận đơn cho người khởi kiện, nếu đơn được qua dịch vụ bưu chính thì Tòa án thông báo trong 02 ngày làm việc. Sau khi nhận đơn khởi kiện, trong vòng 03 ngày làm việc, Chánh án Tòa án phân công Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện. Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và tiến hành thụ lý vụ án trong 05 ngày.	Khoản 1 Điều 190 và khoản 1 Điều 191 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015
Bước 4: Chuẩn bị xét xử	Thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm không quá 04 tháng, vụ án phức tạp được gia hạn không quá 02 tháng	Điều 203 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015
Bước 5: Xét xử sơ thẩm	Nếu vụ án không thuộc trường hợp tạm đình chỉ hoặc đình chỉ thì Tòa án sẽ đưa vụ án ra xét xử. Sau khi xét xử có thể xảy ra một số trường hợp như: Kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm; giám đốc thẩm hoặc tái thẩm. Nếu không có kháng cáo, kháng nghị hoặc giám đốc thẩm hoặc tái thẩm thì bản án sẽ có hiệu lực. Ngay cả khi bản án có hiệu lực thì không phải trường hợp nào người thua kiện cũng tự nguyện chấp hành mà phải yêu cầu thi hành án (nộp phí thi hành án và đề nghị cơ quan thi hành án dân sự thi hành bản án).

Bài viết liên quan:

Tư vấn thủ tục chia thừa kế

Quy trình chia thừa kế theo di chúc

Luật sư tư vấn thừa kế tại Hồ Chí Minh

Văn phòng luật sư tư vấn thừa kế online và trực tiếp tại Thành phố Hồ Chí Minh

Dịch vụ hỗ trợ giải quyết tranh chấp thừa kế của BKC Law

Dịch vụ hỗ trợ giải quyết tranh chấp thừa kế của BKC Law giúp khách hàng giải quyết các vấn đề liên quan đến việc phân chia di sản thừa kế một cách công bằng, hợp pháp và nhanh chóng. Với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm, BKC Law cung cấp sự tư vấn đầy đủ về các quy định pháp lý liên quan đến thừa kế, giúp khách hàng hiểu rõ quyền lợi của mình và các bước cần thực hiện. Dịch vụ của BKC Law bao gồm hỗ trợ giải quyết tranh chấp trong gia đình, phân chia tài sản thừa kế, đại diện tham gia các phiên tòa, và tư vấn về việc lập di chúc, hợp đồng thừa kế hợp pháp. BKC Law cam kết bảo vệ quyền lợi của khách hàng một cách tối ưu và đảm bảo mọi thủ tục pháp lý được thực hiện đúng quy định của pháp luật.

Để được tư vấn pháp luật miễn phí, bạn có thể liên hệ với Luật sư của chúng tôi theo các thông tin sau:

Điện thoại: 0901 333 341

Email:info@bkclaw.vn

VP Quận 1: Tầng 9 Tòa nhà Diamond Plaza, 34 Lê Duẩn, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh

VP Bình Tân: 41 Tên Lửa, quận Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh

Facebook Comments Box