Tầng 9 Tòa nhà Diamond Plaza, 34 Lê Duẩn, Phường Bến Nghé, Quận 1, TP Hồ Chí Minh

info@bkclaw.vn

0901 333 341

|

Quy trình chia thừa kế theo di chúc

Avatar của tác giả

Cố vấn chuyên môn

Trung Chu

Luật Sư

Xem thông tin
5
(1)

Chia thừa kế theo di chúc là một phần quan trọng trong pháp luật dân sự, phản ánh ý chí cá nhân của người để lại di sản. Di chúc, dưới hình thức văn bản, không chỉ là công cụ pháp lý xác định việc phân chia tài sản mà còn là cách thức để người lập di chúc thể hiện nguyện vọng, tâm tư đối với người thân hoặc các tổ chức. Tuy nhiên, để di chúc có hiệu lực pháp lý và việc chia thừa kế diễn ra suôn sẻ, cần tuân thủ một quy trình chặt chẽ, bao gồm các bước từ xác minh tính hợp pháp của di chúc đến việc phân chia tài sản theo nội dung đã được ghi nhận. Trong bối cảnh pháp luật Việt Nam, việc hiểu rõ và thực hiện đúng quy trình này là yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan và tránh các tranh chấp không đáng có.

Chia thừa kế theo di chúc được hiểu là như thế nào?

Quy trình chia thừa kế theo di chúc

Thừa kế theo di chúc là hình thức thừa kế mà việc phân chia tài sản của người đã qua đời (người để lại di sản) được thực hiện theo ý chí, nguyện vọng được ghi nhận trong di chúc. Di chúc có thể được lập dưới dạng văn bản hoặc, trong một số trường hợp đặc biệt, bằng miệng (di chúc miệng).

Bài viết liên quan:

Văn phòng luật sư tư vấn thừa kế online và trực tiếp tại TP Hồ Chí Minh

Dịch vụ tư vấn Luật doanh nghiệp quận Bình Tân trọn gói 

Điều kiện để di chúc có hiệu lực

Điều kiện về hình thức

Di chúc có thể được lập dưới hai hình thức chính:

  • Di chúc bằng văn bản:
    • Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng: Người lập di chúc tự viết và ký tên.
    • Di chúc bằng văn bản có người làm chứng: Trường hợp người lập di chúc không tự viết, di chúc phải có ít nhất hai người làm chứng. Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ trước mặt các nhân chứng, sau đó nhân chứng cũng ký xác nhận.
    • Di chúc bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực: Được lập tại cơ quan công chứng hoặc Ủy ban nhân dân xã/phường để đảm bảo tính xác thực và hợp pháp.
  • Di chúc miệng: Chỉ áp dụng khi người lập di chúc đang trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng mà không thể lập di chúc bằng văn bản. Di chúc miệng phải được ít nhất hai người làm chứng ghi lại và xác nhận trong vòng 5 ngày, sau đó phải được công chứng hoặc chứng thực.

Điều kiện về nội dung

Nội dung của di chúc phải đáp ứng các yêu cầu sau:

  • Thông tin của người lập di chúc: Họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ của người lập di chúc.
  • Người thừa kế: Họ tên và thông tin của người hoặc tổ chức được hưởng di sản.
  • Di sản thừa kế: Xác định rõ loại tài sản, giá trị hoặc phần cụ thể của di sản để lại cho từng người thừa kế.
  • Quyền và nghĩa vụ của người thừa kế (nếu có).
  • Lời dặn dò hoặc các nội dung khác liên quan đến việc thực hiện di chúc.

Điều kiện về tính hợp pháp của di chúc

Để di chúc hợp pháp, cần đảm bảo:

  • Người lập di chúc có đầy đủ năng lực hành vi dân sự tại thời điểm lập di chúc.
  • Nội dung của di chúc không trái pháp luật hoặc đạo đức xã hội.
  • Người lập di chúc hoàn toàn tự nguyện, không bị ép buộc, lừa dối hoặc đe dọa.

Nếu di chúc vi phạm bất kỳ điều kiện nào trên, nó có thể bị coi là vô hiệu một phần hoặc toàn bộ theo quy định của pháp luật.

Những điều cần chú ý khi chia thừa kế theo di chúc

Quy trình chia thừa kế theo di chúc

Kiểm tra tính hợp pháp của di chúc

  • Hình thức hợp pháp: Di chúc phải được lập đúng theo các quy định về hình thức (văn bản có hoặc không có người làm chứng, có công chứng/chứng thực hoặc di chúc miệng trong trường hợp đặc biệt).
  • Nội dung hợp pháp: Nội dung di chúc không được vi phạm các quy định của pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội.
  • Năng lực của người lập di chúc: Người lập di chúc phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, không bị lừa dối, ép buộc hoặc đe dọa khi lập di chúc.

Xác định rõ di sản thừa kế

  • Phạm vi di sản: Cần xác định chính xác các tài sản thuộc di sản, bao gồm bất động sản, tiền gửi ngân hàng, tài sản cá nhân, cổ phần, trái phiếu…
  • Tình trạng pháp lý của tài sản: Kiểm tra xem tài sản có tranh chấp, bị cầm cố, thế chấp hoặc thuộc sở hữu chung hay không.

Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc

Một số người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc theo quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự, bao gồm:

  • Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng, hoặc con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động.
  • Những người này vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất thừa kế theo pháp luật, kể cả khi di chúc không đề cập.

Xác định hiệu lực của di chúc

  • Thời điểm mở thừa kế: Là thời điểm người để lại di sản qua đời.
  • Hiệu lực di chúc: Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế, trừ trường hợp di chúc bị tuyên bố vô hiệu hoặc không còn giá trị (ví dụ: tài sản được chỉ định trong di chúc không còn).

Trình tự thực hiện chia thừa kế theo di chúc

  • Công bố di chúc: Sau khi người để lại di sản qua đời, di chúc cần được công bố để mọi người biết.
  • Thỏa thuận phân chia di sản: Các bên liên quan có thể thỏa thuận việc phân chia di sản dựa trên di chúc.
  • Thực hiện thủ tục pháp lý: Ví dụ, sang tên quyền sở hữu bất động sản, rút tiền từ ngân hàng… cần phải có các giấy tờ hợp pháp.

Xử lý tranh chấp thừa kế

  • Nếu có tranh chấp liên quan đến tính hợp pháp của di chúc hoặc quyền thừa kế, các bên có thể khởi kiện tại tòa án. Tòa án sẽ xem xét tính hợp pháp của di chúc và giải quyết theo quy định pháp luật.

Nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản

  • Trước khi chia di sản, phải dùng phần di sản để thanh toán các nghĩa vụ tài sản, như nợ, thuế hoặc các nghĩa vụ khác của người để lại di sản.

Những lưu ý trên sẽ giúp đảm bảo quá trình thừa kế diễn ra đúng pháp luật, hạn chế mâu thuẫn và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.

Bài viết liên quan:

Dịch vụ tư vấn luật quận Bình Tân với luật sư giỏi và uy tín nhất

Thủ tục khiếu nại giải quyết tranh chấp đất đai chi tiết cập nhật 2024

Quy trình khai nhận di sản thừa kế theo di chúc hợp pháp

Chuẩn bị hồ sơ khai nhận di sản thừa kế

Người thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu, giấy tờ để nộp tại cơ quan công chứng. Hồ sơ bao gồm:

Giấy tờ pháp lý liên quan đến người để lại di sản

  • Giấy chứng tử: Bản gốc hoặc bản sao được chứng thực để xác nhận người để lại di sản đã qua đời.
  • Di chúc hợp pháp: Bản gốc di chúc (hoặc bản sao được công chứng, chứng thực).

Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản

  • Bất động sản: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
  • Tài sản khác: Sổ tiết kiệm, giấy chứng nhận cổ phần, đăng ký xe hoặc các giấy tờ liên quan khác.

Giấy tờ cá nhân của người thừa kế

  • Giấy tờ tùy thân: Chứng minh nhân dân (CMND), căn cước công dân (CCCD) hoặc hộ chiếu.
  • Sổ hộ khẩu: Nếu cần xác minh mối quan hệ nhân thân với người để lại di sản.

Nộp hồ sơ và thực hiện công chứng văn bản khai nhận di sản

Nộp hồ sơ tại cơ quan công chứng

Người thừa kế nộp hồ sơ tại Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng nơi có thẩm quyền. Công chứng viên sẽ kiểm tra các giấy tờ, xác minh tính hợp pháp của di chúc và quyền sở hữu tài sản.

Niêm yết thông báo khai nhận di sản thừa kế

  • Công chứng viên thực hiện niêm yết công khai thông báo khai nhận di sản tại Ủy ban nhân dân cấp xã/phường nơi người để lại di sản cư trú cuối cùng.
  • Thời gian niêm yết: 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận thông báo.
  • Mục đích: Đảm bảo thông báo đến các bên có liên quan, tránh trường hợp phát sinh tranh chấp hoặc khiếu nại về quyền thừa kế.

Lập và công chứng văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản

Sau khi hết thời gian niêm yết và không có khiếu nại, công chứng viên tiến hành lập văn bản theo quy định:

Trường hợp có một người thừa kế

  • Lập văn bản khai nhận di sản thừa kế để xác nhận quyền thừa kế toàn bộ tài sản cho người thừa kế duy nhất.

Trường hợp có nhiều người thừa kế

  • Các bên cùng thỏa thuận lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.
  • Nội dung văn bản ghi rõ phần di sản mà mỗi người thừa kế được nhận, trên cơ sở tuân thủ di chúc và quy định pháp luật.

Hoàn tất thủ tục đăng ký quyền sở hữu tài sản

Sau khi có văn bản khai nhận hoặc phân chia di sản, người thừa kế cần thực hiện các thủ tục để chuyển quyền sở hữu tài sản:

Đối với bất động sản

  • Nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai nơi có tài sản để thực hiện thủ tục sang tên.
  • Hồ sơ bao gồm: Văn bản khai nhận/thỏa thuận phân chia di sản, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy tờ tùy thân và các giấy tờ liên quan.

Đối với tài sản khác

  • Thực hiện thủ tục chuyển quyền sở hữu tại các cơ quan có thẩm quyền:
    • Ngân hàng (với sổ tiết kiệm).
    • Công ty chứng khoán (với cổ phần, trái phiếu).
    • Cục đăng kiểm (với phương tiện giao thông).

Nghĩa vụ tài chính liên quan

Trước khi hoàn tất thủ tục nhận di sản, người thừa kế cần thực hiện các nghĩa vụ tài chính sau:

Thanh toán nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản

  • Nợ, thuế hoặc các nghĩa vụ tài chính khác của người để lại di sản phải được thanh toán trước khi phân chia di sản.

Thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ

  • Thuế thu nhập cá nhân: Áp dụng đối với việc thừa kế tài sản, trừ trường hợp miễn thuế (thừa kế giữa vợ chồng, cha mẹ và con cái…).
  • Lệ phí trước bạ: Khi đăng ký quyền sở hữu bất động sản hoặc phương tiện giao thông.

Hoàn tất quy trình và sử dụng di sản

Sau khi thực hiện đầy đủ các bước trên, người thừa kế được chính thức sở hữu, sử dụng và định đoạt tài sản theo quyền của mình.

Lưu ý quan trọng

  • Tranh chấp thừa kế: Nếu có tranh chấp liên quan đến tính hợp pháp của di chúc hoặc quyền thừa kế, quy trình khai nhận di sản có thể bị tạm dừng để chờ phán quyết từ tòa án.
  • Hiệu lực của di chúc: Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế (khi người để lại di sản qua đời). Tuy nhiên, di chúc sẽ bị vô hiệu nếu vi phạm quy định pháp luật hoặc bị tuyên bố vô hiệu bởi tòa án.

Tư vấn thủ tục chia thừa kế theo di chúc tại BKC Law

Khai nhận di sản thừa kế theo di chúc là một quy trình pháp lý phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về pháp luật thừa kế, nhằm đảm bảo việc phân chia tài sản theo đúng ý chí của người để lại di sản và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan. Tại BKC Law, chúng tôi tự hào là đối tác tin cậy, cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên sâu và toàn diện trong lĩnh vực thừa kế, đặc biệt là khai nhận di sản theo di chúc.

Dịch vụ tư vấn chia thừa kế theo di chúc chuyên nghiệp và tận tâm

Chúng tôi hỗ trợ khách hàng trong tất cả các giai đoạn của quy trình khai nhận di sản thừa kế, bao gồm:

1.      Kiểm tra và xác minh tính hợp pháp của di chúc:

Đánh giá hình thức và nội dung di chúc theo quy định pháp luật.

Tư vấn xử lý trong trường hợp di chúc có dấu hiệu vô hiệu hoặc không hợp lệ.

2.      Xác định phạm vi di sản và người thừa kế:

Rà soát và xác minh tài sản thuộc di sản thừa kế, từ bất động sản, tiền gửi ngân hàng đến các tài sản khác.

Xác định quyền lợi của từng người thừa kế theo nội dung di chúc, bao gồm cả những người thừa kế không phụ thuộc vào di chúc.

3.      Lập văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản:

Hỗ trợ khách hàng lập văn bản khai nhận di sản hoặc thỏa thuận phân chia di sản, đảm bảo tính pháp lý và tối ưu hóa quyền lợi.

Đại diện khách hàng làm việc với cơ quan công chứng để công chứng văn bản khai nhận hoặc phân chia di sản.

4.      Thực hiện thủ tục chuyển quyền sở hữu tài sản:

Tư vấn và thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan, như sang tên quyền sử dụng đất, chuyển quyền sở hữu tài sản tại ngân hàng, công ty chứng khoán…

Hỗ trợ khách hàng hoàn tất các nghĩa vụ tài chính, bao gồm thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ.

Xử lý tranh chấp và bảo vệ quyền lợi khách hàng

Trong trường hợp phát sinh tranh chấp về thừa kế, đội ngũ luật sư của BKC Law sẽ đại diện khách hàng tham gia thương lượng, hòa giải hoặc khởi kiện tại tòa án. Chúng tôi cam kết bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng, đảm bảo việc thừa kế diễn ra theo đúng quy định pháp luật và ý chí của người để lại di sản.

Cam kết của BKC Law

  • Hiệu quả và chính xác: Chúng tôi đảm bảo quá trình khai nhận di sản thừa kế được thực hiện nhanh chóng, chính xác, giảm thiểu tối đa các rủi ro pháp lý.
  • Bảo mật và tận tâm: Thông tin khách hàng được bảo mật tuyệt đối. Đội ngũ luật sư luôn tận tâm, đồng hành cùng khách hàng trong mọi giai đoạn của quy trình.
  • Chi phí hợp lý: Dịch vụ của chúng tôi được thiết kế linh hoạt, với chi phí minh bạch, phù hợp với nhu cầu của từng khách hàng.

Để được tư vấn pháp luật miễn phí tại BKC Law, bạn có thể liên hệ với Luật sư của chúng tôi theo các thông tin sau:

Điện thoại: 0901 3333 41

Email:info@bkclaw.vn

VP Quận 1:  Tầng 9 Tòa nhà Diamond Plaza, 34 Lê Duẩn, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh

VP Bình Tân: 41 Tên Lửa, quận Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh

Bài viết liên quan:

Giá thuê luật sư tư vấn thừa kế trọn gói cập nhật mới nhất

Văn phòng Luật sư quận Bình Tân

5 bước giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất

 

Facebook Comments Box

How useful was this post?

Click on a star to rate it!

Average rating 5 / 5. Vote count: 1

No votes so far! Be the first to rate this post.

Liên hệ
Hotline:0901 333 341

Tìm và liên hệ chúng tôi

Văn Phòng Quận Bình Tân

41 Tên Lửa, Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân, Hồ Chí Minh.

info@bkclaw.vn

0901 3333 41

Văn Phòng Quận 1

Tầng 9 Tòa nhà Diamond Plaza, 34 Lê Duẩn, Bến Nghé, Quận 1, Hồ Chí Minh.

info@bkclaw.vn

0901 3333 41

NHẬN TƯ VẤN PHÁP LUẬT

Vui lòng để lại thông tin bên dưới. Luật BKC sẽ liên hệ ngay.
Form tư vấn VIE